Na pierwszy rzut oka może się wydawać iż parabanki, instytucje pozabankowe, czy firmy pożyczkowe to bardzo zbliżone pojęcia – nic bardziej mylnego. Dlaczego warto je odróżniać? I czy klient biorący chwilówki może czuć się bezpiecznie?
Zacznijmy od prostej definicji instytucji finansowej – to podmiot świadczący usługi finansowe dla klientów, operujący zasobami finansowymi – to znaczy że może je gromadzić oraz wydatkować w różny sposób.
Najpopularniejszym rodzajem takiej instytucji jest oczywiście bank. Instytucje finansowe można dzielić ze względu na różne kryteria (np. cel i charakter działalności, zasięg), jednak dla wyjaśnienia powyższych pojęć najbardziej przyda się podział ze względu na formę prawną:
Skoncentrujemy się właśnie na tym drugim obszarze.
Przykładem pozabankowej instytucji finansowej może być przykładowo dom maklerski, zakład ubezpieczeń, fundusz emerytalny, a także firma pożyczkowa. Wiemy już zatem, że pozabankowa instytucja finansowa jest pojęciem dość szerokim, a przykładem takiego podmiotu może być właśnie firma pożyczkowa.
Można powiedzieć że to osobna kategoria, z podaniem jednej prawidłowej definicji może być problem, bowiem nie jest ona sprecyzowana w polskim prawie.
Ważne: parabank ≠ firma pożyczkowa
Parabankiem potocznie określa się instytucje finansowe, które prowadzą działalność podobną do działalności banków (przeważa działalność depozytowa), jednak bankami nie są. Co za tym idzie, działają w obszarze nieobjętym nadzorem finansowym i nieregulowanym prawem bankowym, a depozyty klientów nie są gwarantowane przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
Co więcej, z parabankiem już nieodłącznie będzie się Polakom kojarzyła określana tak w mediach słynna piramida finansowa Amber Gold. Można już zatem domyślić się, dlaczego mamy negatywne skojarzenia z tym terminem.
Niektórzy stawiają znak równości pomiędzy parabankami a firmami pożyczkowymi stosując te pojęcia wymiennie – to oczywisty błąd, chociażby z powodu iż działalność firm pożyczkowych trudno zestawić z działalnością podobną do banków, co cechuje parabanki.
Czasami posługiwanie się terminem parabank w odniesieniu do firm pożyczkowych jest praktykowane przez strony opisujące oferty pozabankowych pożyczkodawców, jednak ma to na celu głównie pozyskanie ruchu na taką stronę z wyszukiwarki internetowej (sporo osób szukając finansowania w firmach pożyczkowych, wpisuje hasła związane z parabankami, nie odróżniając tych terminów).
Pytanie czy i jak chroniony jest klient który chce pożyczyć środki w pozabankowej instytucji pożyczkowej jaką jest firma pożyczkowa? Polski rynek można uznać na szczęście za cywilizowany – firmy pozabankowe działają na podstawie aktów określonych prawnych, a także muszą spełniać różne wymogi formalne.
Najważniejszym dokumentem, który reguluje działalność pozabankowych instytucji które udzielają pożyczek, jest ustawa o kredycie konsumenckim oraz kodeks cywilny. Przedsiębiorstwo które chce udzielać pożyczek, musi między innymi: działać w formie spółki z o.o., posiadać co najmniej 200 000 złotych kapitału zakładowego, czy uzyskać wpis w Rejestrze Instytucji Pożyczkowych Komisji Nadzoru Finansowego.
Firmy pożyczkowe nie mogą nakładać na klientów kosztów większych niż przewiduje wspomniana ustawa. Oczywiście klienci pożyczający online, mają 14 dni na odstąpienie od umowy pożyczki. Z różnych względów (koszty, ponoszone ryzyko), sektor pożyczek pozabankowych jest znacznie droższy od bankowego. Nie zmienia to jednak faktu, że klient może czuć się bezpiecznie, pożyczając w normalnej firmie pożyczkowej.